60 елден келген 16 мыңнан астам қатысушы: рекордтармен өткен Almaty Marathon 2025 аяқталды

28 қыркүйек. Қарқынды Алматы қаласының көшелері өз тұрғындарына – жігерлі жүгірушілерге, жанкүйерлерге, белсенді еріктілер мен жастарға, өз ісіне адал ұйымдастырушыларға, медицина қызметкерлеріне, құтқарушыларға және қала әкімдігіне тиесілі болатын дәстүрлі қыркүйек таңы.

Барлығы Х күні қалай басталады?

Марафон іс жүзінде түнде басталады. Ұйымдастырушылар Республика алаңындағы сөре-мәре қалашығына алғашқы қонақтардан бірнеше сағат бұрын келіп, еріктілермен бірге ең алғашқы қатысушыларды күтеді. Таңғы 5-те қалашық есігін ашып, осы күнді асыға күткен алғашқы жүздеген жүгірушілер келе бастайды.

Таңғы 6-да алаң мыңдаған қатысушылармен толады. Оларға дұрыс ширату жаттығуларын KRIDA фитнес-клубы өткізеді. Небәрі жарты сағаттан кейін алғашқы жүгірушілер – марафоншылар мен Экиден эстафетасының қатысушылары сөреге шығады.

«Он төртінші Almaty Marathon-да 60 елден келген 16 149 жүгіруші жиналды. Әр қатысушы спортты халыққа насихаттап, қордың қайырымдылық жобаларын қолдауға үлес қосады. Серіктестермен бірге біз Қазақстандағы нәрестелік мүгедектік деңгейін төмендетуге және балаларға спортқа қолжетімділікті арттыруға жұмыс істейміз», – деп атап өтті «Бірінші болу – батылдық» ҚҚ Қамқоршылық кеңесінің төрағасы Ғалымжан Есенов.

Қатысушылар арасында 7111 әйел (44,4%) бар. Жүгіруші аналар мен әйелдердің үлесі жыл сайын өсіп келеді, сондықтан ұйымдастырушылар олардың жайлылығы үшін жаңа жағдайлар енгізуде. Биылдан бастап Almaty Marathon сөре-мәре қалашығында ана мен бала бөлмелері жұмыс істейді, ал әйелдер әжетханасында гигиеналық құралдар жинақтары бар.

Марафон қатысушыларының 0,5%-ы – мүгедектігі бар адамдар, инклюзивті командалардың мүшелері. Қазақстан марафондарының тарихында алғаш рет Almaty Marathon ерекше қажеттілігі бар қатысушылар үшін арнайы әжетханалар орнатылды.

Қашықтықтағы жарыс

42,2 км марафонға рекордтық 1500 жүгіруші шықты – бұл жалпы қатысушылар санының 9%-дан астамын құрайды. Марафонның абсолюттік жеңімпазы Киевтен келген Виталий Шафар болып, 2 сағат 19 минут 38 секунд нәтижесімен мәреге жетті. Олимпиадашы Бішкектен келген бұрынғы трасса рекордшысы Илья Тяпкинді басып озды. Әйелдер арасында Челябинскіден келген Анастасия Деркач 2 сағат 41 минут 24 секундта мәреге жетіп, жаңа әйелдер рекордын орнатты.

Марафоншылардан кейін жартылай марафон қатысушылары сөреге шықты. 21,1 км қашықтықта Ыстықкөлден келген Нурсултан Кенешбеков трасса рекордын жаңартып, 1 сағат 2 минут 44 секунд нәтижесімен мәреге жетті. Бұрынғы рекорд Казаннан келген Ринас Ахмадеевке тиесілі болған (1 сағат 3 минут 45 секунд). Қыздар арасында ең жылдам мәреге жеткендер – Бішкектен келген Айнуска Калил кызы (1:17:32) және Алматыдан келген Светлана Куделич (1:17:44).

Марафондағы ең танымал қашықтық – 10 км. Мұнда 8500 жүгіруші, сонымен қатар скандинавиялық жүріс қатысушылары 7:00 және 7:15-де кластерлер бойынша сөреге шықты. Жүгірушілер арасында 88 жастағы Дузя Мавлютова, 83 жастағы Валиахмет Мавлютин және Улан Хасенов бар. Егде жастағы қатысушылар жыл сайын Almaty Marathon-да жүгіреді және өздерінің төзімділігімен басқаларды шабыттандырады.

«Экиден» эстафетасында Kazakhstan MASTERS team командасы Қазақстан эстафетасы тарихындағы ең үлкен жастағы команда ретінде рекордтар кітабына енді. Қатысушылардың жиынтық жасы – 425 жыл. Олардың арасында әр буынның тәжірибелі спортшылары бар: Марат Балтабаев (78 жас), Амегульсин Мусылманова (78 жас), Бақытжан Бектенов (65 жас), Айтқали Орынбасаров (66 жас), Ұлан Хасенов (83 жас) және Сұңқар Қарабалин (56 жас).

«10 км қашықтықты аяқтадым. Алғаш рет Алматыда жүгірдім, мұндағы атмосфера керемет», – деп бөлісті қатысушылардың бірі.

Ең жылдамдары 10 км қашықтықта Ташкенттен келген Нодирбек Муталипов (31 минут 45 секунд), Алматыдан Рақымжан Келманов (32 минут 16 секунд) және Ақтөбеден Ислам Әбілханұлы (32 минут 28 секунд) болды. Қыздар арасында – Алматыдан Жанна Мамажанова Тури (35 минут 52 секунд), Саратовтан Анастасия Слепнева (36 минут 49 секунд) және Ташкенттен Азизахон Мирзакбарова (37 минут 19 секунд).

Сөреге инклюзивті командалар да шықты: Қазақстандағы алғашқы тәуелсіз және инклюзивті Insight School мектебінің оқушылары мен мұғалімдері, «Әлеуметтік инклюзивті бағдарламалар орталығы» ҚҚ, «Рух» отбасы үйінің балалары, сондай-ақ ерекше қажеттілігі бар адамдар жұмыс істейтін Kunde кафесінің командасы.

«Әлеуметтік және инклюзивті бағдарламалар орталығы» ҚҚ президенті Салтанат Мурзалинова-Яковлева қатысушылардың Қазақстандағы ҰПА Федерациясының кәсіби спортшыларының сүйемелдеуімен алғашқы жарыстарын қалай аяқтағанын айтып берді.

Марафонның халықаралық деңгейі

Almaty Marathon қатысушыларының көпшілігі – жергілікті тұрғындар (14 785 адам). Бұл ерекше спорттық мереке, деп атап өтті бір алматылық:

«Бүгін жексенбі. Жыл сайынғы Almaty Marathon өтетін өте шуақты күн. Мұнда барлық жастағы адамдар қатысады және бұл қала үшін керемет оқиға. Жүгірушілер мен қонақтар марафонды «мереке», «адреналин», «қуаныш пен сергектік», «ең бақытты күн», өнімді таң» деп сипаттайды.

Басқа қалалар мен елдерден келген қатысушылардың үлесі жыл сайын өсіп келеді. Биыл 1 363 шетелдік (қатысушылардың 8%-дан астамы) арнайы марафонға келді. Ең көп қатысқан 3 ел: Ресей (513), Қырғызстан (180) және Қытай (142). Сондай-ақ, іс-шараға Азия мен Тынық мұхиты (226), Еуропа (166), Солтүстік және Латын Америкасы (40), Африка (3) және Таяу Шығыс (93) аймақтарының азаматтары қатысты.

Almaty Marathon трассалары AIMS және World Athletics сертификатталған. Ресми нәтижелермен қатысушылар басқа халықаралық жарыстарға қатыса алады.

Қорытынды сөздер

«Бүгінгі марафон көптеген көрсеткіштер бойынша рекордтық болды: жалпы қатысушылар саны, марафоншылар мен шетелдік спортшылардың қатысуы, трассалардағы нәтижелер. Алайда, шараның сәттілігі біз үшін тек санмен емес, эмоциялармен өлшенеді. Марафон күнін біз инклюзивті командалармен, үлкен жастағы жүгірушілермен, белсенді ата-аналар мен олардың спорттық балаларымен, жігерлі жастармен және Қазақстанның әр аймағынан және әлемнің көптеген елдерінен келген мыңдаған жүгірушілермен кездесулер үшін жақсы көреміз. Бұл бізді әрі қарай дамуға және үздіксіз жетілуге шабыттандырады», – деп атап өтті Almaty Marathon-ның race-director-ы Салтанат Қазыбаева, «Бірінші болу – батылдық» ҚҚ атқарушы директоры.

Келесі марафонға тіркелу іс жүзінде өткізілетін күннен бір жыл бұрын басталады. Өз слотыңызды жіберіп алмаңыз – биыл Almaty Marathon-дағы орындар толық «sold out» болды.